Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus niger & Lysimachia nummularia

fotò
fotò
Jaisso(-negrejanto)

Lathyrus niger

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse noicissante.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.

Usanço :
Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800

fotò
fotò
Erbo-dis-escut

Lysimachia nummularia

Primulaceae

Àutri noum : Erbo-di-cènt-malautié, Escapo-dai.

Noms en français : Herbe aux écus, Monnoyère.

Descripcioun :
L'erbo-dis-escut, planto rebaladisso, èi devengudo pulèu raro en Prouvènço. Trachis dins li prado, lis orle umide e li roubino. Se recounèis à si flour jauno e subretout à si fueio óupousado redouno que fan pensa à de peço de mounedo. La planto èi marcado sus listo roujo, categourìo LC valènt à dire soucit minour.

Usanço :
Dicho peréu despièi l'Age-Mejan erbo-di-cènt-malautié, a la reputacioun d'èstre uno planto proun vertuouso. Pamens fai de tèms qu'èi pu gaire emplegado. Ajudo à la cicatricacioun e sarié bono contro li moureno. Astringènto, saro li car e aurié de prouprieta emoustatico. Se preparo en decoucioun.

Port : Erbo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lysimachia
Famiho : Primulaceae


Ordre : Ericales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à Juliet

Liò : Prado - Isclo - Roubino - Orle
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lysimachia nummularia L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
R
RR
RR
RR
ges
ges
ges

Lathyrus niger & Lysimachia nummularia

R
ges
C
C
C
C
C
R

Coumpara Jaisso(-negrejanto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-dis-escut emé uno autro planto

fotò